Bitskwela Glosaryo — Lahat ng termino sa Crypto 📖

A-C

Asset

Yaman na pinagmamayari o kontrolado ng isang negosyo o isang pang-ekonomiyang nilalang.

Asymmetric cryptography

Isa sa mga sistemang kryptogropiya na ginagamit ng Bitcoin na kinasasangkutan/gumagamit ng sabay na private at public key.

Bad Actors

Mga nanggugulo; mga taong may masamang hangarin.

Bitcoin

Isang peer-to-peer at desentralisadong cryptocurrency na napapadala kahit saan at kahit kanino na walang tagapamagitan na kailangan.

Bitcoin Miner

Isang kompyuter kung saan tumatakbo ang Bitcoin client, galing na kahit na saang lugar, para tumulong magpatunay at magtala ng mga transaksyon na nagaganap sa blockchain.

Bitcoin Wallet

Aparato o programa ng kompyuter na ginagamit para mag imbak ng bitcoin.

Block

Isang pagtatala ng mga pinakabagong transaksyon sa network.

Blockchain

Isang digital ledger na nag-iimbak ng mga transaksyon na nangyayari sa Bitcoin network sa anyo ng mga bloke o “Block”.

Block reward

Ito ang natatanggap ng bitcoin miner para tamang pagmina ng isang bloke.

Borderless

(Walang Hangganan) Walang hangganan o limitasyon.

Centralized/ Centralization

(Sentralisado/Sentralisasyon) Ang pagkakaroon ng isang awtoridad o grupo na may kontrol, ang kasalungat ng desentralisado.

Cold Wallet

Isang uri ng crypto wallet na hindi konektado sa internet at madalas na kailangan ng pisikal na aparato para magamit ito.

Collision-resistant

(Hindi Nagbabanggaan) Kaanyuang naglalarawan kung saang mahirap makahanap ng dalawang input na maglalabas ng eksaktong output.

Consensus system

(Mekanismong kasunduan) Proseso kung paano makaabot ng kasunduan ang iba’t ibang mga kompyuter.

Consistent

(Hindi Nagbabago) Ang paggawa ng isang bagay na parehong paraan habang panahon. Pwede ring kaanyuang naglalarawan kung saan ang output ay palaging nakapirimi ang haba.

Cost

(Gastos/Halaga) Ang halaga ng pera na ginagamit para makagawa ng isang produkto o serbisyo.

Counterfeit

(Peke) Ang paggawa ng isang pekeng imitasyon ng isang tunay na bagay.

Crypto

Pagpapaikli ng “cryptocurrency”.

Cryptocurrency

Isang uri ng digital currency na base sa cryptography, peer-to-peer, at madalas ay desentralisado.

Cryptographic

Pang-uring bersyon ng “cryptography”.

Cryptography

Ang praktis ng mga pamamaraang paggamit ng mga konseptong matematika para protektahan ang impormasyon at komunikasyon sa harap ng mga masasamang tao.

Currency

(Pera) Daluyan ng pagpalitan.

D-F

Decentralized/ Decentralization

(Desentralisado/ Desentralisasyon) Ang kaanyuang hindi kontrolado ng isang nilalang, kasalungat ng sentralisado.

Decrypt

Ang pagbabalik sa dating anyo ng hindi nakikilalang data na in-encrypt.

Demand

Ang pagkagusto at pagkatanggap/pagpayag ng mamimili para bumili ng mga produkto o serbisyo.

Denominations

(Denominasyon) Mga yunit ng klasipikasyon para sa nakasaad o ibabaw na halaga.

Derive / Derived

(Kinuha) Ang aksiyon na pagakabase ng isang bagay mula sa ibang bagay.

Deterministic

(Deterministiko) Ang kaanyuan kung saan laging pareho ang resulta mula sa mga tiyak na input.

Digital Signatures

Mga “electronic fingerprint” para mapatunayan na totoo/wasto ang mga dokumentong digital.

Durable

(Katibayan/Tibay) Nagagamit ng paulit-ulit habang panahon.

Efficient

(Bisa) Pagkamit ng pinakamataas na produktibidad na may pinakamababang nasayang na pagsisikap o gastos.

Encrypt

Pagbago ng isang mensahe sa isang hindi makilalang anyo ng data.

Ethereum

Isa pang desentralisadong, open source na blockchain na may smart contract functionality na ibang network sa Bitcoin.

European Dollar (EUR)

Opisyal na pera ng European Union.

Exponentially

(Exponensyal) Matindi; Sobrang bilis ng pagbabago.

Function

Isang pagpapahayag na tumutukoy sa relasyon sa ng dalawang grupo ng mga elemento.

G-I

Genesis block

Ang pinakaunang bloke na ginawa sa blockchain ng Bitcoin.

Global Financial Crisis

Ang krisis na pinansyal noong 2007-2008, na itinuturing na pangalawang pinakamalubhang sakunang ekonomiya kasunod ng Great Depression. Ang mga institusyong pampinansyal at mga mamamayan ng US ay nagkaroon ng malaking pagkalugi at na-bankrupt.

Hack

Hindi legal na pag-access ng isang sistema o network.

Hardware

Kasangkapan, makinarya, o iba pang na matibay na kagamitan tulad ng mga kompyuter.

Hash

Isang cryptographic function na ginagamit para protektahan ang blockchain, na kung saan kahit an anong haba ng data na ipasok ay iko-kompute na gamit ang matematika at maglalabas ng nakapirming haba na data.

Halving/Bitcoin Halving

Ito ang proseso kung saan ang mga block reward na natatanggap ng mga miner ay hinahati sa dalawa (2). Nangyayari ito bawat humigit-kulang na apat na taon.

Hashing

Pagkasulukayang anyo ng “hash”.

Hot Wallet

Isang uri ng crypto wallet na konektado sa internet at madalas na nasa anyo ng isang app o ekstensiyon ng browser.

Immutable

Hindi nagbabago sa habang panahon o hindi pwedeng baguhin.

Incentivize/ing

Ang pagbigay ng gantimpala o insentibo.

Inflation/ Inflation Rate

Ang bilis ng pagtaas ng mga presyo ng bilihin sa isang tiyak na haba ng panahon.

Intermediaries

Ang tagapamagitan na ginagamit para mapadali ang isang kasunduan.

Irreversible

Hindi maaring mabalik sa dati o baguhin.

J-L

Japanese Yen (JPY)

Opisyal na pera ng Japan.

Layer 2 Solution

Isang network na tumatakbo sa itaas ng isang base layer protocol kagaya ng Bitcoin.

Legal tender

Pera na dapat tinatanggap sa isang bansa kapag inalok/ginamit sa bayarin.

M-O

Mempool

Sa ingles ay pagpapaikli ng terminong “memory pool”, isang lugar kung saan iniimbak ang mga nakabinbin / nakabitin na mga transaksyon sa network.

Mined

(Mined/Nagmina) Pangnagdaan ng “mining”/pagmina.

Miner

Mga kompyuter kung saan tumatakbo ang Bitcoin client na tumutulong patunayan at itala ang mga nagaganap na transaksyon sa blockchain. Pwede ring tumutukoy sa mga taong namamahala sa mga Bitcoin mining hardware.

Mining

(Pag-mina) Pwede ring tumutukoy sa mga taong namamahala sa mga Bitcoin mining hardware

Minted

Proseso kung paano ginagawa/nililikha ang mga bagong “coins”.

Modernization

Ang proseso ng pag-aangkop ng mga bagay sa mga makabagong pangangailangan o mga ugali.

Money Supply

(Supply ng Pera) Dami ng pera sa ekonomiya.

NFT

Sa ingles ay pagpapaikli ng terminong “Non-fungible Token”, na isang crypto asset na nag-iisa lamang, at nakaimbak sa blockchain.

Nonce

Sa ingles ay pagpapaikli ng terminong “Number Used Once”, numero na isang beses lang ang gamit na makakatulong sa mga Bitcoin cryptographic functions.

P-R

Philippine Peso (PHP)

Opisyal na pera ng Pilipinas.

Private Key

Isang grupo ng mga random na mga numero at titik. Ito ay parang password sa inyong bank account. Hindi dapat ibahagi ito kahit na kanino man.

Public Address

Isang grupo ng mga random numero at titik na deribado galing sa public key. Ang public address ng wallet ay pareho sa numero ng bank account niyo na binibigay sa ibang tao kung gusto niyo makatanggap ng bitcoin. Hindi delikado ibahagi ito sa ibang tao.

Public Key

Isang grupo ng mga numero at titik na deribado mula sa private key. Ang public key ay ginagamit para i-buo ang public address ng inyong wallet. Hindi ito delikadong ibahagi sa ibang tao.

Profit

(Tubo) Ang halagang nakuha pagkatapos kaltasin ang mga ginastos sa kita.

Profitable

(Matubo) Ang pagkakaroon ng tubo.

Proof-of-Work

Ang sistemang pangkasunduan na ginagamit ng Bitcoin kung saan gumagastos ang mga mga Bitcoin miner ng oras at enerhiya para protektahan ang network.

Protocol

Ang protocol ng komunikasyon ay tumutukoy sa mga patakaran at proseso ng isang sistema. Pinapayagan nito ang pagpapadala ng impormasyon sa pagitan ng mga partido.

Pseudonym

Isang alias; isang pangalan na ginagamit ng isang tao o grupo ng tao sa halip ng totoo nilang pangalan.

Purchasing Power

(Kapangyarihan sa pagbili) Kapasidad na bumili ng dami ng produkto o serbisyo sa isang yunit ng pera.

Remittances

Pera na ipinadala sa ibang lugar, lokal o internasyonal.

S-U

Safe Haven

Isang lugar kung saan may oportunidad makatakas sa pinsala o peligro.

Satoshi Nakamoto

Ang walang nakakakilalang imbentor ng Bitcoin.

Seed Phrase

Isang serye ng mga salita na binuo ng inyong cryptocurrency wallet nagbibigay sa inyo ng access sa lahat ng crypto na nakaugnay sa wallet na iyun.

Scarce/Scarcity

(Kakupusan) Ang pagiging limitado sa supply.

Secure

(Protektado) Ang pagiging ligtas at protektado laban sa mga pag-atake.

Supply

(Suplay) Dami ng nilikhang mga produkto.

Tamper/ing

(Pakikialam) Ang pakikialam o paggawa ng pinsala sa isang bagay.

Target number

Ang criteria na dapat makamit ng mga Bitcoin miner para mapatunayan ang isang transaksyon.

Transparent

Ang pagiging bukas sa publiko na walang mga lihim.

Trustless

Kaanyuang hindi kailangan ng tiwala para gumana.

U.S. Dollar (USD)

Opisyal na pera ng Estados Unidos / United States.

Unbanked

Hindi pinaglilingkuran ng kahit na anong banko o institusyon pampinansyal.

Unpredictable

Hindi nahuhulaan.

V-Z

Verifiable

(Napapatunayan) Abilidad na maaaring suriin o ipakita na totoo, wasto, eksakto, at may katwiran.

Volatile/ Volatility

Mabilis magbagu-bago/mag-akyat baba ang presyo sa isang bigay na oras, hindi nahuhulaan.

Vulnerability

Kaanyuang nakalantad o nasa kapaligiran ng peligro.

Wallet

Crypto wallet kung saan iniimbak ang mga crypto currency.

Whitepaper

Isang hindi pormal na dokumento na isinulat para maipaliwanag ang isang produkto, solusyon, o serbisyo na inaalok.